Camp ya basoda ya Saïo

Camp ya basoda ya Saïo kele kisika mosi ya nene ya kisalu ya kisoda na Bukavu, na esti ya République démocratique du Congo (RDC), na provense ya Sud-Kivu. Yo kele kisika mosi ya kele ti mambu mingi ya me lutaka, mpi yo ke vandaka mfunu mingi sambu na kuditanina mpi kutwadisa basoda na kisika yina. Zina ya ngumba yai mekatuka na ngumba ya Saïo, na insi ya Éthiopie, kisika basoda ya Belgique kunwanaka bitumba na Mvita ya Zole ya Inza ya Mvimba.

Disolo ya luzingu

Kimpika ya Saïo kuyantikaka na ntangu ya luyalu ya koloni ya Belgique. Bo salaka yo na mvu 1940, ntangu basoda ya Belgique vandaka kusosa kukumisa ngolo basoda na bo na Afrika ya Kati na Mvita ya Zole ya Inza ya Mvimba. Zina na yandi kele kidimbu ya mvita ya nene yina Force publique, kimvuka ya basoda ya koloni ya Congo, kunwanaka na Saïo, na Éthiopie, na mvu 1941. Kununga yai vandaka kidimbu ya mfunu yina monisaka nde bantu ya Congo ta pesa maboko na mvita yina.

Na nima ya bamvula mingi, camp Saïo kumaka kisika ya bo vandaka kulonga basoda, kisika ya bo vandaka kusala bisalu na bo, mpi kidimbu ya luyalu ya Congo na nima ya kimpwanza ya RDC na 1960. Yo vandaka mpi kisika ya kusala kisalu ya basoda sambu na kunwanisa bantu yina vandaka kukolama na luyalu mpi bayina vandaka kunwanisa luyalu na ndambu ya esti ya insi.

Kisika mpi mfunu na yo

Kambi ya basoda ya Saïo kele na kisika mosi ya mbote yina kele na zulu ya mbanza Bukavu mpi na zulu ya Nzadi-Mungwa ya Kivu ti bangumba yina kele na nzyunga na yo. Yo kele kisika mosi ya mfunu sambu na kutala mutindu bantu ke tambula na kati ya insi yai ya kele na ndilu ti Rwanda mpi Burundi. Bitumba ya minduki mesalaka bamvula mingi na kisika yai, mpi kan ya basoda ya Saïo kele kaka kisika ya nene ya bitumba.

Kisalu na yandi na mavwanga ya bilumbu yai

Banda na bamvu 1990, camp ya basoda ya Saïo kusalaka kisalu ya mfunu na bamvita yina kusalamaka na babwala yina kele penepene na Nzadi-Mungwa ya Nene. Na ntangu ya mvita ya ntete ti ya zole ya Kongo (1996-1997 ti 1998-2003), ti na ntangu ya bitumba ya ngolo ti bimvuka ya binwani ya bwala ti ya banzenza, Saïo vandaka kisika ya ntete ya basoda ya Kongo (FARDC). Yandi yambaka mpi bimvuka ya basoda ya bansi ya banzenza yina vandaka kusala bisalu ya kutula ngemba na bansi ya nkaka mpi na bansi ya nkaka.

Kansi, bantu vandaka mpi kutonga yo mpi kutula ntembe na mambu ya mutindu mosi, mu mbandu mutindu basoda vandaka kuzinga, mambu ya mbi yina bo vandaka kutuba nde basoda vandaka kusala, mpi mutindu basoda vandaka kuzitisa ve bansiku. Bo vandaka kutuba mpi nde basoda vandaka kusadila bantu yina vandaka ve basoda mambu ya mbi.

Kimvuka mpi organizasio

Kan ya basoda ya Saïo kele na ba hectare mingi mpi yo kele ti banzo ya bisalu mingi, banzo ya kulala, bisika ya kulonga, mpi bisika ya kubumba bima. Yo kele na kati ya bimvuka mingi ya basoda ya Congo, yika mpi basoda yina ke tambulaka na makulu ti bayina ke sadisaka basoda. Baluyalu ya Congo ti bampangi ya bansi ya nkaka me sala bikesa sambu na kutomisa bisalu ya basoda yina kele na Saïo4.

Bambona-Meso mpi Bampasi

Camp ya basoda ya Saïo kele kidimbu ya kikesa ya basoda ya RDC mpi kikesa na bo na kisika yina bo ke nwana ti mambu ya mpasi ya me tala lutaninu. Kansi, yo ke monisa mpi bampasi yina basoda ya Congo ke kutana ti yo bubu yai, mu mbandu kukonda mbongo, madesu ya bana, mpi mfunu ya kupesa basoda formasio mpi bisadilu ya mbote.

Sambu na bantu ya babwala yina, kan vandaka kupesa kivuvu ya kuvanda na lutaninu mpi yo vandaka nto ya mavwanga, yo vandaka kutadila disipline mpi bikalulu ya basoda. Sambu Saïo kubeluka na mutindu mosi ya mbote, yo kele mfunu na kusala bansoba ya nene na mambu ya me tala lutaninu mpi kusadisa bantu ya bwala na kukota na mambu ya me tala kukotisa ngemba na bwala5.