Aketi (kisika)
Kizunga ya Aketi kizunga mosi na provense ya Bas-Uele na Repubilika ya Kongo.
Disolo ya luzingu
[soba | edit source]Na ntangu ya ntama, bo vandaka kubinga yo Aketi Port-Chaltin (na zina ya Louis Napoléon Chaltin).
Bisika ya kusala
[soba | edit source]Aketi kele na kitamina ya bakilometre 25 471. Yo kele na ndambu ya sudi-westi ya provense ya Bas-Uélé mpi yo kele na nordi ya Bondo, na esti ya Buta, na sudi ya Basoko na provense ya Tshopo, mpi na westi ya Bumba na provense ya Mongala.
Mavimpi
[soba | edit source]Aketi kele na babwala zole: Aketi mpi Likati. Kimvuka ya kimbefo ya Aketi ke twadisama na Nganga-Mbuta ya Kimbefo, Dr Serge NIMO NGBABO. Kisika yai kele ti bisika 17 ya lusansu, kisika mosi ya bo kebingaka nde HGR, bisika tatu ya lusansu ya nene, bisika 14 ya lusansu, mpi lupitalu mosi. Kele kaka na lupitalu mosi mpamba yina kele na mukanda ya bansiku yina ke tadila mutindu ya kusala ekzame (DULIA) mpi kisika ya bo ke salaka ekzame kele ve na mukanda ya bansiku yina ke tadila mutindu ya kusala ekzame (PCA).
Bantu yina kele na kimbefo ya nsambukila kele na 91,6% na kimbefo ya nsambukila ya ntete mpi 60,4% na kimbefo ya nsambukila ya zole. Na kitini ya ntete, beto tadilaka bantu yina vandaka kuzinga na kitamina ya bakilometre 5 ti banzo ya lusansu mpi na kitamina ya bakilometre 2 ti banzo ya lusansu to bisika ya bo ke sansaka bantu.
Bandinga ya nkaka
[soba | edit source]Na insi yai, bo kele ti babwala zole yina kele ti bantu ya kele ti nswa ya kupona kiteso ya 80 0001.
- Aketi, (bankengi ya mbanza 7)
- Likati, (bantu nsambwadi ya ke twadisaka bisalu ya mbanza)
Bansi ya nkaka
[soba | edit source]Aketi kele na bimvuka nana ya me zabanaka na zina ya communes (bamfumu sambanu mpi bakompani zole).
(Kifalansa)
- Avuru-Duma
- Avuru-Gatanga
- Mvindu
- Mabinza
- Mobati-Boyele
- Mongwandi
Bansi ya nkaka
[soba | edit source]- Gbandi
- Yoko
Bansi ya nkaka
[soba | edit source]- Bunduki
- Dulia