Lukutakanu ya kizunga ya Kasaï-Centre

Lukutakanu ya kizunga ya Kasaï-Centre kele kimvuka ya nsiku ya kizunga ya Kasaï-Centre, yina kele na Repubilika ya Kongo. Yo ke vandaka ti kiyeka ya nene na guvernema ya provense na mutindu yo ke tulaka bansiku, ke twadisaka guvernema ya provense, mpi ke monisaka mambote ya bantu.

Disolo ya ntama

Kasai-Central Provincial Assembly salamaka na 2015, na nima ya kukabwana ya provense ya Kasai-Ouest na bimvuka zole: Kasai-Central ti Kasai. Na kutadila Nsiku ya Ntoto ya mvu 2006, bo yidikaka mambu ya teritware sambu yo kuma diaka ti kiyeka mingi mpi sambu mambu ya nkaka ya fioti-fioti kusalama. Banda bo me salaka yo, yo ke sadisaka mingi na kusala mambu ya mfunu na provense.

Nzo ya kimfumu

Lukutakanu ya distrike ya Kasaï-Central kele na ntu-mbanza ya provense, Kananga. Nzo ya lukutakanu ya distrike kele kidimbu ya luyalu ya bwala, ata yo vandaka ti mambu ya nkaka ya mpasi yina vandaka kulomba nde bo yidika yo sambu yo sala mbote.

Banduku

L'Assemblée provinciale kele ti ba députés 30 yina ke ponamaka na nzila ya voti ya bantu yonso. Bamambre yai vandaka kumonisa bateritware tanu ya Kasaï-Central: Demba, Dibaya, Dimbelenge, Kazumba, Luiza, mpi mbanza ya Kananga.

Banimero ya Nzozulu ya Nkengi ya Kifalansa

Biro ya Lukutakanu ya Nene kele kimvuka ya ke twadisaka bisalu ya lukutakanu ya distrike mpi ya ke talaka mambu ya mbongo. Yo kele ti:

• Ntwadisi mosi, yina ketwadisaka balukutakanu mpi kenataka mambu na ntwala ya bantu yonso.
• Mpangi mosi ya kele kilandi ya prezida, yandi ke sadisaka prezida mpi ke salaka na kisika na yandi kana prezida kele ve.
• Raporeur mosi, yina fwete sonika ba procès-verbal mpi mikanda ya leta.
• Raporeur mosi ya nsadisi mpi muntu mosi ya ke talaka mambu ya mbongo (questionnaire), yina ta vanda ti mukumba ya kutadila rapore ya zole mpi ya kutwadisa mambu ya mbongo.

Banzo ya luyalu ya ntangu yonso

Lukutakanu yai kele ti ba komite ya ntangu yonso yina ke tadilaka mambu ya sikisiki, mu mbandu:

• Komite ya Ke Talaka Mambu ya Mbongo mpi ya Kimvwama;
• Commission ya mavimpi ya nitu, ya malongi mpi ya mambu ya mabuta;
• Commission ya Justice, ya Sécurité mpi ya Droits de l'Homme;
• Commission ya ke talaka mambu ya mupepe mpi ya ntoto.

Bo ke vandaka ti mukumba ya nene na kutadila mbote-mbote bansiku ya leta mpi mambu ya nkaka ya ke tadila provense.

Bisika ya kusala mpi kisalu

Kisalu ya ntete ya Assemblée provinciale ya Kasaï-Central kele:

• Kubasisa bansiku: kusala mpi kubasisa bansiku ya provense sambu na kutwadisa provense.
• Kutadila bisalu ya guvernere ya provense: kutala bisalu ya guvernere mpi ya bamfumu ya provense sambu na kuzikisa nde bisalu ke salama mbote mpi na pwelele yonso.
• Kuvanda ti bantu mingi: kusala na mpila nde mambu yina bantu ya provense ke zola nde bo sala ke wakana ti mambu yina bo ke zola.
• Mbongo ya leta mpi mpaku: kutadila, kundima, mpi kutala mutindu bo ke sadila mbongo ya leta.

Mambu ya mpasi

Lukutakanu ya provense ya Kasaï-Central vandaka ti mambu mingi ya mpasi, mu mbandu:

• Bampasi ya mambu ya kutunga: Bantangu ya nkaka, bantu ya ke salaka na Banzo ya Kimfumu mpi bantu ya ke twadisaka bisalu ke vandaka ve ti bisalu ya mbote.
• Bima ya fioti ya mbongo: mbongo fioti yina bo ke sadilaka ke salaka nde kisalu na bo kusalama mbote ve.
• Mavwanga na mambu ya politiki: mavwanga na kati ya bimvuka ya politiki yina lenda sala nde bantu kubaka ve badesizio nswalu.
• Kunwanina kimfumu na mutindu mosi ya mbote: kuzikisa nde bo ke sadila mpenza minsiku ya kimfumu na mutindu ya mbote sambu na kutomisa bansi yonso.
• Ata bo ke kutana ti bampasi yai, L'Assemblée provinciale kele kaka nto ya nene ya luyalu ya Kasai-Central mpi yo ke sadisaka sambu provense kuyela.