Moize Sawasawa

Moses Sawasawa yandi kele muntu ya Congo ya ke salaka kisalu ya fotozulunaliste, yandi butukaka na ngonda ya uvwa ya mvu 1997 na Goma na Repubilika ya Kongo ya Dimokalasi. Yo ke tubila bitumba ya bimvuka ya bantu ya kele na minduki mpi ke tubila mutindu luzingu ya bantu ti ya binkulu na bo vandaka kusoba na ndambu ya Esti ya République Démocratique du Congo. Sawasawa ke salaka na kimvuka ya bansangu ya Associated Press mpi yandi ke salaka ti ba ONG ya inza ya mvimba bonso: MSF, ACF, Epicentre, Caritas, CRS.

Luzingu na yandi

Moses Sawasawa, butukaka na ngonda ya Septembri 1997 mpi yelaka na Goma. Yandi me zabanaka sambu na bansangu na yandi ya mambu ya bantu mpi ya luzingu ya bantu na bizunga ya ba lac ya nene. Na mbanza mosi yina bitumba vandaka mingi, yandi sadilaka mambu yina ya mpasi sambu na kubaka kikesa ya bantu ya mbanza yina na nsadisa ya bifwanisu na yandi.

Kileke, kulonguka mpi luyantiku

Na mvu 2006, Moses Sawasawa bakaka diplome na yandi na Ecole primaire d'application ya Institut ya Goma (EPAIGO).

Na mvu 2019, yandi landaka kulonguka na yandi ya kimunganga mpi yandi bakaka diplome ya kimunganga ya communication na Université du Cepromad na nzo-nkanda ya ke longukaka kisalu ya bansangu pene-pene ya nsuka ya mvu 2023.

Sawasawa yantikaka kisalu na yandi na mvu 2015 ntangu yandi vandaka kaka na bamvula 18. Mambu ya kusalamaka na kisika yina yandi vandaka kusala, mu mbandu bamvita mpi bampasi yina bantu vandaka kukutana ti yo, vandaka na bupusi na luzingu na yandi, kansi yandi ponaka na kutubila masolo yina vandaka kutubila luzingu ya konso kilumbu mpi kimuntu ya bantu yina yandi vandaka kukanga bafoto. Banda na mvu 2021, yandi ke salaka na kimvuka ya Associated Press, kisika yandi ke salaka kisalu ya kusala bafoto ya ba documentary.

Luzingu na yandi

Moses Sawasawa me zabana sambu na kisalu na yandi na bimwangi nsangu ya nsi-ntoto ya mvimba, mingi-mingi na Associated Press yantika 2021. Yandi kesalaka ngolo sambu na kutubila masolo ya bantu yina kele na kati ya ntima na bo, mpi yandi ketulaka dikebi mingi na bankento, na bana, mpi na bantu yankaka yina kele ve na lutaninu. Yandi kele mpi mosi na kati ya bantu yina salaka kimvuka mosi (Collectif Goma Oeil) sambu na kutomisa kifwanisu ya mbote ya Congo. Na kati ya bisalu na yandi ya nene, yandi sonikaka mambu ya mpasi bonso volcan Nyiragongo yina vandaka kubasika na mvu 2021 mpi sambu na kimbefo ya mpox na kisika ya Kamituga na mvu 2024.

Ba foto na yandi me monana na bisalu mingi, bonso "Congo in Conversation", mukanda ya bafoto ya yandi basisaka na mvu 2020. Mutindu na yandi ya kusonika, yina kewakana ti mambu ya kyeleka mpi kitoko, kemonisa bampasi yina bantu kekutanaka na yo na luzingu na bo ya konso kilumbu, mpi na ntangu mosi buna, yo kemonisa kitoko ya mambu ya luzingu ya konso kilumbu.

Kudipesa na mambu ya luzingu ya bantu mpi na bisalu ya kisoniki

Moses Sawasawa ke sadila site na yandi sambu na kulonga bantu mambu ya ke tadila luzingu ya bantu na insi na yandi, mpi yandi ke tula dikebi na kusadisa bantu ya bwala na yandi na kunwana ti bampasi. Bo vandaka kusikisa yandi sambu na mayele na yandi ya kubalula bifwanisu ya mpasi na bifwanisu ya kesonga bansangu ya ngolo.

Bisalu ya nene mpi ba emisio

Kisalu na yandi vandaka kutubila mambu ya nene yina salamaka na luzingu ya bantu, mu mbandu: Yandi me sonika mutindu volcan Nyiragongo yantikaka kupanzana na 2021 mpi mutindu yo vandaka ti bupusi na bantu ya Goma.

• Mpasi ya mpox na mvu 2024, yo ke monisa mambu ya mpasi yina bantu ke kutana ti yo.
• Mambu ya metala bisalu ya bamine na Kamituga, kisika yandi vandaka kusosa kuzaba nki mutindu bisalu ya bamine ya wolo vandaka na bupusi na bantu ya bwala yina.

Na lukutakanu ya Visa pour l'Image na Perpignan na 2020 to 2021, yandi kumaka muntu ya ntete na ntoto ya mvimba na yina me tala kusala bafoto ya ke monisaka mutindu bantu ke sala bansangu. Yandi salaka bansonga yina vandaka kutubila bitumba mpi bampasi yina yo vandaka kunatila bantu.

Ba exposition na yandi me kumisa ngolo kisalu na yandi ya ndinga ya kutala na ndambu ya esti ya Congo, na kusadisa bantu ya ntoto ya mvimba na kuzaba mambu yina bo ke vilaka mbala mingi.

Ba foto na yandi kele na bisalu mingi ya inza ya mvimba, bonso "Congo in Conversation", kisalu ya Fondation Carmignac yina ke pesa ndinga na bafoto ya insi na beto sambu na kutubila insi na bo.

Kikalulu mpi filozofi

Moses Sawasawa mezabanaka sambu na mutindu na yandi ya mbote ya kubaka bafoto. Yandi sadilaka bifwanisu yina vandaka kutubila masolo ya ngolo ya luzingu ya bantu, mingi-mingi bankento mpi bana, yina kele na bisika mingi na mikanda na yandi. Yandi sadilaka nsemo, mukubu, mpi mutindu bima me salamaka sambu na kumonisa nde kitoko ti mambu ya mpasi kele na ndonga. Yandi tubaka nde :

Ata na kati ya bansangu ya mbi, beto ba fotografe, beto fwete mona mambu ya kitoko na kati ya masolo ya mawa. - Moses Sawasawa

Bangindu ya kimvuka

Yandi kele mosi na kati ya bantu yina me salaka kimvuka mosi (Collectif Goma Oeil) sambu na kubalula mutindu bantu ke tadilaka Congo, yina ke vandaka kaka na masolo ya bitumba ti kinsukami, na nsadisa ya bifwanisu ya mbote mpi masolo ya ke pesa kikesa.

Kulonguka mpi Bupusi

Kisalu ya Sawasawa me monanaka na bansi mingi mpi bantu me sikisaka yandi sambu na mayele na yandi ya kulonga bantu mambu ya mpasi na ntangu yandi ke kumisa ngolo ya bantu. Yandi ke salaka kisalu ya kulonga mpi kupesa kikesa na batoko yina ke bakaka bafoto na Congo, yandi ke pesaka mayele na yandi sambu na kusadisa bantu ya Congo na kusala kisalu ya photojournalisme.

Ntalu ya Bantu

• Kisika ya zole na ndonga ya Prix Carmignac ya mvu 2020.