Ndindi

Katuka Wikipedia
Pwantenwa
Yinsi Repubilika ya Kongo
Kizûnga Pwantenwa
Ndînga kituba, kivili
Bântu 715 334
(2007)


Ndindi to Pwente-Nwale (to Pointe-Noire, nkûmbu ya kifalanse) kele mbânza ya kimfumu ya Repubilika ya Kôngo. Yawu kele dibungu ya nene mpe mbânza-kimfumu ya lusansu ya Repubilika ya Kôngo.

Nkûmbu ya kisina ya kimputulukesi ya kisika ya Pwente-Nwale vwandaka Ponta Negra. Bubu yayi bâwu ke bokila yawu Ponton la Belle (bwala ya kitoko). Ndindi vwandaka nkûmbu ya mwa bwala ya bavili, yina me kuma mbânza ya nene na manima ya kukolonisa.

Ndindi ke vwanda km 150 na node ya yinwa ya nzadi Kôngo.

Kilimá[soba | edit source]

Kilimá ya Ndindi kele kilimá ya nséké. Kilimá kele ya tîya na bilumbu (katuka 21,4° na ngônda sambwadi tî 26,8° na ngônda ya tatu). Kilimá kele madidi ve na bampimpa (22° tî 26°).

Kinkulu[soba | edit source]

Kilumbu ya 13, ngônda ya 7, mvula ya 1914, lukanu ya Pierre Savorgnan de Brazza ti ku-relier mubu Atlantiquedizanga ya Malebo, yawu me salama ya lukanu ya Assemblee ya Falanse, yina me autorisa kutunga nzila ya lukalu Kôngo-Mubu (kifalanse: Chemin de Fer Congo-Océan, CFCO).

Na mvula ya 1921 kisalu ya kutunga nzila ya lukalu bàndaka. Kifulu ya Pwente-Nwale vwandaka baze ya simu ya kisalu yayi. Bawu bàndaka mpe kutunga dibungu.

Na mvula ya 1922 bula matadi me sala Pwente-Nwale terminus ya nzila ya lukalu yangó, ná yawu me sala mbânza ya Pwente-Nwale na mbàla mosi.

Bantu[soba | edit source]

Pwente-Nwale kele mbânza nene, kasi Balazavile kele nene mîngi. Bantu ya mbuta kele bavili, bayombe na bakôngo ya nkaka. Kituba kele ndînga ya kuluta mfunu ya Pwente-Nwale.

Kukula ya kiteso ya bantu ya Pwente-Nwale:

  • 1928: 3000
  • 1973: 153 000
  • 1980: 195 000
  • 1984: 294 200
  • 1996: 455 100
  • 2001: 726 000
  • 2007: 715 334[1]

Bandâmbu ya mbânza[soba | edit source]

  1. Lumumba
  2. Mvumvu
  3. Tietie
  4. Lwanzili

Ndâmbu ya yimpa

Références[soba | edit source]

  1. [1]

Bizizi[soba | edit source]